ایتلاف‌های جدید قدرت‌های بزرگ در جنوب آسیا و پی‌آمدهای امنیتی آن بر افغانستان 2001-2018

جنوب آسیا یکی از پیچیده‏ترین مناطق جهان از نظر سیاسی، هویتی و امنیتی به شمار می‏رود. این منطقه با جنگ زاده شده و هنوز مستعد درگیری‌ها و رقابت‌های بی‌شماری میان بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای می‌باشد. این منطقه از یک سو دارای کشمکش‌ها و منازعات داخلی است و از سوی دیگر در روابط میان کشورها اختلافات جدی همچون اختلافات هند و پاکستان برسر کشمیر، اختلافات مرزی هند- چین، اختلافات پاکستان- افغانستان، مسایل هویتی در سریلانکا و میانمار، ظهور چین در مسیر تبدیل شدن به یک قدرت جهانی در برابر ایالات متحده و قدرت یابی هند در مسیر همکاری با ایالات متحده، ضرورت شکل گیری ایتلاف‌های جدید میان قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی را سرعت بخشیده است. این مسایل نه تنها تشدیدکنندۀ رقابت‌های منفی میان کشورهای منطقه است، که افزون بر بازیگران منطقه ای، باعث تشدید علایق بازیگران فرامنطه‌ای نیز شده است. این نوشته می‌کوشد پاسخ دهد که آیا به راستی رقابت‌های بازیگران منطقه و بازیگران فرامنطقه‌ای در جنوب آسیا باعث تشدید بی‌ثباتی در افغانستان می‌شود. پیش فرض اساسی این است که موقعیت جغرافیایی، وضعیت حاکم بر روابط کشورهای منطقه و علاقه شدید بازیگران فرامنطقه‌ای نسبت به جنوب آسیا بی‏تأثیر بر مناطق اطراف این منطقه نیست. بدون شک یکی از کشورهای منطقه که از رقابت‌های بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای مستقیما تأثیرپذیر است، افغانستان است.