جریان¬شناسی فکری- سیاسی چپ‌گرایی در افغانستان

ایده اصلی نوشتار حاضر شناخت فرایند تکوین و تطور، تعقیب خطوط فکری، و گونه‌شناسی چپ‌گرایی در افغانستان معاصر است. یافته‌ها نشان می‌دهد که چپ‌گرایی افغانستانی منشا و خواستگاه بیرونی داشته و به عنوان یک جریان وارداتی از نیمه دوم قرن بیستم وارد افغانستان شده است. این جریان که در ابتدا جریانی کوچک و بسیط بود، شاخ و برگ زیادی پیدا کرد و در میان فرهنگیان، نظامیان و محافل علمی به سرعت رشد کرد تا این که قبضه کامل قدرت توسط حزب دموکراتیک خلق در سال 1978 حیرت کسانی را برانگیخت که جامعه سنتی افغانستان را بستر مناسبی برای اقتدار چپ‌گرایی نمی‌دانستند. چپ ‌افغانستانی در هر دو گونه لنینیستی و مائوئیستی‌اش و در قامت حزب دموکراتیک خلق و حزب دموکراتیک نوین جریانی چندپهلو و پیچیده می‌نماید که گویا همین امر پرونده این جریانات به ظاهر ورشکسته را تا به حال گشوده باقی گذاشته و هنوز برای پژوهشگران حوزه جریان‌شناسی جذابیت دارد.